Recensie Marc de Hond


MARC DE HOND BRENGT INSPIREREND VERHAAL OVER OPA SAM

Marc de Hond met de voorstelling
Wie bang is, krijgt ook klappen

Gezien op: 31-01-2017 Cultuurcentrum Griffioen Amstelveen

Als sporter en presentator wordt van je verwacht dat je geen angst kent, of in ieder geval nauwelijks kent. Dat het leven van Marc de Hond wél werd overheerst door angsten, las niemand aan hem af. Hij stond bijna twee jaar geleden met zijn eerste voorstelling ‘Scherven brengen geluk’ in het theater en vertelde over gelukkig zijn, ook als je door een dwarslaesie in een rolstoel komt te zitten. Als Marc de Hond het podium opkomt, dwingt hij respect af, niet alleen om zijn hele voorkomen, maar ook omdat hij sympathiek en positief gedreven is. Tijdens de première ‘Wie bang is, krijgt ook klappen’ neemt De Hond ons mee terug in de tijd en vertelt levendige anekdotes over zijn familie – speciale aandacht krijgt zijn opa Sam. Want je leeft immers niet als je continue geremd wordt door je angsten. Een wijze raad, dat blijkt later des te meer.

‘Deze voorstelling is wat somberder, iets ernstiger en iets serieuzer dan de vorige’, legt De Hond uit. Een voorstelling over angsten die vooraf gaan aan geluk, hoop en liefde. Gebeurtenissen die er – tot zijn verbazing - voor zorgen optimistischer en sterker in het leven te staan. Het heroïsche oorlogsgeheim van zijn opa speelt daarin een grote rol. De Hond portretteert zijn opa door middel van foto’s van vroeger, brieven, levendige beelden en persoonlijke verhalen. Zelfs de VHS-videorecorder moest worden opgetrommeld.
De Hond is een bewogen verteller en af toe best geestig. Zijn verhaal leert ons dat als het je lukt je angsten te overwinnen, er op de bodem van de oceaan zelfs weer bloemen groeien. We mogen ons niet laten leiden door angst, want dan wordt het gezond verstand uitgeschakeld. En daarmee is angst een slechte raadgever. Maar opa Sam een hele goede.

Vijftien jaar geleden overleed zijn opa en even later zijn oma. Het miljoenenbedrijf van De Hond was verkocht aan Duitsers en rond de Kerst ontdekten de dokters een tumor in zijn ruggenmerg. Hij dacht dat hij alles kwijt was. Alhoewel De Hond vroeger bang was voor van alles, ‘van het donker en clowns tot zingen in het openbaar en bang om in het afvalputje van het bad te worden gezogen’, leerde zijn opa hem een wijze les: wie bang is, krijgt ook klappen. De Hond legt uit waar angst vandaan komt en niet geheel onbelangrijk: wat we er aan kunnen doen. In deze tijd zijn mensen bang voor terroristische aanslagen, maar ook homofobie en racisme zijn grote boosdoeners. Zelfs: FOMO, ‘The fear of missing out’ speelt een grote rol in ons angstbrein. ‘We mogen niet bang worden, want dan winnen de terroristen’, stelt De Hond. ‘Maar hoe doen we dat dan? Hoe breng je angst weer in gezondere porporties?’ Daar moet een antwoord op zijn.

Afgelopen jaar werd De Hond geconfronteerd met de geschiedenis van zijn grootvader. De Hond reist naar de oude woning van opa en oma op de Churchilllaan en komt daar hetzelfde buurmeisje tegen als vijftien jaar geleden. Ze heeft een plastic zakje vol oude brieven. Eén brief in het bijzonder, waar een familiefoto en een klein geschreven briefje bij zit. ‘Wij zijn dankbaar voor wat u voor ons heeft gedaan in de oorlog. Als u er niet was, zouden wij allemaal niet meer hebben geleefd.’ De Hond werd nieuwsgierig naar zijn verzetsheld en dook het archief in.Tot zijn grote verbazing vond hij een vergeeld strafblad van zijn opa. Hoe kan het zijn dat iemand die zijn leven had gewaagd om joodse kinderen en gezinnen te redden en vele onderduikadressen verzorgde, toch een strafblad had? De Hond trof een verhalenreeks aan over de overlevenden van de Holocaust. Opa Sam was daar één van. Hij papte niet met de Duitsers aan, maar wist ze te bespelen met een fles drank. Hij maakte deals om mensen te redden van de jodenkampen, toch werd hij verraden. Zelfs na de oorlog was zijn opa nog optimistisch. Na 1945 was volgens Sam ‘blessuretijd’, het leven kan nooit slechter worden dan toen.

Ondanks dat ons angstsysteem cruciaal is om te overleven, weet De Hond: als je jouw angsten onder controle wilt houden, moet je weten waar ze vandaan komen. Het antwoord op de vraag ‘hoe breng je angst weer in gezondere proporties?’ blijft toch een beetje uit. De Hond is iets beter gewapend om met tegenslag om te gaan, hij heeft immers het talent van zijn opa en oma. Hij stelt zich met gemak open en kwetsbaar op, waardoor de voorstelling een persoonlijke draai krijgt. Toch leent de presentatie van de voorstelling zich niet helemaal voor het ernstige onderwerp. Echt cabaret wordt de voorstelling niet, serieus is het wel degelijk, maar wel één met een inspiratievolle en optimistische houding. Want, voor alles wat je kwijt raakt, komt altijd iets anders voor terug. De Hond lacht en zegt: ‘Behalve mijn angsten, die kwamen niet meer terug.’

Anne Kleijne