Recensie Leids Cabaret Fesitval
Navelstaren 2.0

Leids Cabaret Fesitval met de voorstelling
Finale Leids Cabaret Festival 2022

Gezien op: 04-06-2022 De Leidse Schouwburg

De 43ste editie van het Leids Cabaret Festival zal de boeken niet in gaan als de meest sterke editie. Gedwongen door de Corona lockdown kon de finale niet in februari plaats vinden. Er werd besloten het grootste deel van de finalistentournee als try-out tournee te gebruiken. Uit de aanmeldingen werden niet zoals gebruikelijk acht acts geselecteerd, maar slechts vijf. De festival week werd terug gebracht naar twee dagen in juni. Een heel nieuw traject dus, wat de kans gaf aan de halve finalisten om zich middels vele try-outs in het land gedegen voor te bereiden op de presentatie aan de jury. De jurywoordvoerder Nina de la Croix stelde bij de uitreiking van de prijzen dat het try-outen zichtbaar resultaat had gehad. Misschien een iets te optimistische kijk, want het festival was qua niveau vrij pover.

De oogst van de 43ste editie bestond uit een drietal solisten dat qua materiaal niet verder kwamen dan hun eigen kleine wereldje. Misschien heeft het ruim anderhalf jaar thuis zitten de cabaretiers de blik naar buiten vertroebeld. In een tijd van oorlog, energiecrisis, gezondheidcrisis, vrijheidscrisis, klimaatcrisis, woningcrisis en een toeslagenaffaire waarbij een groot aantal gezinnen door de overheid totaal vernietigd zijn, zou je toch verwachten dat de generatie van nu eindelijk opstaat en uit een ander vaatje gaat tappen. Maar niets bleek minder waar.

Juryprijs winnaar Stefan Hendrikx kwam, spelend als eerste op de avond, moeilijk uit de verf. Stefan maakt zich druk over de ouderwetse mannelijkheid en het feit dat er nog steeds vrouwen zijn die hoffelijkheid van een man verwachten bij een eerste date. Interessanter wordt het als Hendrikx raakt aan het onvermogen van zijn vader en vooral ook hemzelf om kwetsbaarheid en gevoelens te uiten. Maar zijn opsomming over wat typisch mannelijk is mist een originele invalshoek. Waar je zou verwachten dat het hier breder zou worden getrokken richting de Ali B’s, Borsato’s en Johan Derksen van deze aarde, blijft dat helaas uit. Hendrikx komt niet verder dan zijn eigen horizon en heeft uiteindelijk het onderwerp seks nodig om de zaal tot een volwassen lach te laten komen. De jury bestempelde hem als “rettegrappig”, en liet doorschemeren dat Stefan in de halve finale een aanzienlijk beter avond kende. Uiterst pijnlijk was overigens wel dat de jury Stefan, die al jaren regelmatig in een improvisatie cabaretgroep speelt, adviseerde om bij een stugge zaal het stramien los te laten en meer de improvisatie te zoeken.

Waar Hendrikx, die in 2013 afstudeerde aan de Koningstheater academie en als stand-up comedian verbonden is aan het Comedy Huis en de improvisatiegroep Beperkt Houdbaar, kon bogen op veel podiumervaring, gold dat niet voor Celine Schrama. Schrama oogt als een onbeschreven blad op een podium. Met een onbevangen blijmoedigheid huppelt ze over het podium en vertelt ze over haar late coming out en haar werk in de horeca. De onervarenheid spat er vanaf. Ze weet haar gedachtespinsels te vertalen in een reeks grapjes. Maar schijnbaar ongeregisseerd of gecoacht missen veel van de grapjes doel. Ook de verteltoon is nog duidelijk van een beginner. Origineel wordt het nergens, maar haar enthousiasme en ontwapende energie weet dat euvel enigszins te compenseren. Schrama werd door de studentenjury, die zeer evenwichtig was samengesteld uit vier studentes, beloond met de studentenprijs.

De publieksprijs werd overtuigend gewonnen door Piet van Eeghen. Piet heeft de zaal aan een touwtje en scoort lach na lach. Zijn charmante voorkomen maakt dat je hem snel in je hart sluit. Piet weet zijn humor te koppelen aan een muzikaliteit die je maar weinig hoort bij de huidige generatie cabaretiers. Met een zeer aangename zangstem en pianospel om van te smullen trakteert hij zijn publiek op een aangenaam licht absurdisme. Maar al die kwaliteiten maskeren wel een programma dat inhoudelijk nergens naar toe gaat. Ook Piet komt niet verder dan zijn eigen navel of stoma in dit geval. Het lijkt wel of hij zich achter zijn absurdistische taalgrappen verschuilt. Af en toe breekt er iets breekbaars door heen zoals in het lied over Bas die het spel der liefde maar niet kan begrijpen, laat staan winnen. Maar zodra hij daar tot de kern komt, wendt hij razend snel zijn steven om te verzanden in vrolijke onzin. Als enige raakt Piet in zijn slotlied een beetje aan het feit dat er veel aan de hand is in de wereld, maar hij lacht dat ook ogenblikkelijk weer weg. Op basis van de avond leek het game, set en match voor Van Eeghen te worden, maar de jury liet ook de optredens van de halve finale meewegen in haar oordeel.

In de 43ste editie van het Leids cabaret festival ontvingen dus alle finalisten een prijs. Iets wat nog nooit is voorgekomen en eigenlijk lachwekkend is. Want als er drie cabaretiers, die niets te melden hebben, bekroond worden in een festival wat van oudsher bekend staat als het meest geëngaeerde, is dat eigenlijk de beste grap van de avond.

Chris Jansen